Soorten energie: groen of grijs

Er bestaat zogenaamde groene en grijze energie. Beide soorten energie hebben dezelfde kracht, maar de bron verschilt. Grijze energie wordt opgewekt door middel van fossiele brandstoffen. Groene energie daarentegen wordt opgewekt door middel van natuurlijke bronnen die niet uitgeput raken en die weinig of geen CO-2 uitstoten. In dit artikel behandelen we de verschillende soorten energie.

Soorten groene energie

Windenergie

windmolenEen belangrijke bron voor groene stroom is: windenergie. Windenergie raakt nooit op! Daarnaast is de CO-2 uitstoot vijftig keer zo laag als bij ‘grijze stroom’. Bij de bouw, het onderhoud en het afbreken van de windmolens komt wel CO-2 vrij, dus geheel zonder uitstoot zijn ze niet. Echt na drie tot zes maanden heeft een windmolen deze hoeveelheid CO-2 uitstoot al bespaard ten opzichte van fossiele brandstof.

Zonne-energie

zonnepanelenVoor zonne-energie geldt hetzelfde als voor windenergie: het is onuitputtelijk. Bij gebruik van zonne-energie komen er ook nauwelijks milieubelastende stoffen vrij, zoals CO2. Daarom is zonne-energie erg duurzaam. In Nederland schijnt de zon voldoende om groene stroom op te wekken door middel van de zon. Energie opwekken kan met behulp van zonnepanelen op het dak.Je kan gebruik maken van blauwe zonnepanelen voor het opwekken van stroom en van zwarte zonnepanelen en een zonneboiler voor het opwarmen van water. Doordat de zon wisselend schijnt schommelt de energie opbrengst. Hierdoor is het vaak niet mogelijk om met zonnepanelen in de gehele energiebehoefte van een huishouden te voorzien. Wel kun je veel ‘gewone’ energie besparen met zonnepanelen.

Waterkracht

waterkrachtDe derde vorm van groene stroom die gebruik maakt van de mogelijkheden van de aarde is waterkracht. In Nederland wordt echter nauwelijks energie opgewekt door middel van waterkracht. Dit heeft er mee te maken dat we in Nederland nauwelijks hoogteverschillen kennen in het landschap. Hierdoor is het lastiger om bijvoorbeeld stuwmeren aan te leggen. Hoewel het ook mogelijk is door middel van golf- en getijdenkrachten groene stroom op te wekken, gebeurt dit aan de Nederlandse kust nog niet. Waterkracht en de opwekking ervan kan naast de positieve effecten ook minder goede effecten op het milieu hebben. De centrales kunnen het ecosysteem verstoren en vissen kunnen sterven als zij verstrikt raken in de turbines.

Aardwarmte

ijslandNet als de eerste drie vormen van energie is ook warmte uit de aarde een vorm van groene stroom. Het gebruik van aard- of bodemwarmte zorgt nauwelijks voor uitstoot van CO-2. Er is nog een verschil tussen aardwarmte en bodemwarmte. Aardwarmte ontstaat door de opwarming van de bodem door de zon. Zonnewarmte kan tot enkele 100-en meters de grond indringen. Dit komt door circulatie van bodemwater en door verspreiding van warmte door de bodem. Aardwarmte heeft een andere bron, namelijk de kern van aarde. De temperatuur in de kern van de aarde ligt tussen de 2.000 en 12.000 graden celcius. Hoe dieper we graven, hoe warmer het wordt. In sommige landen ligt de warmte echter dichter aan de oppervlakte, zoals bijvoorbeeld in IJsland. De winning van die warmte is aanzienlijk goedkoper dan wanneer de warmte van grote diepte moet komen. Dit is dan ook een van de nadelen van de aardwarmte. Het is kostbaar om de warmte uit de aarde te halen en te gebruiken.

Biomassa

biomassaOok uit biomassa kan groene stroom opgewekt worden. Hoewel deze energie minder groen is dan de energie uit wind-, zonne- of waterkracht. De energie wordt opgewekt door middel van de verbranding, vergassing og vergisting van organische materialen. Dit zijn materialen zoals hout, gft-afval, plantaardige olie, mest en gewassen. De warmte die wordt opgewekt wordt deels door het verwerkingsbedrijf zelf ingezet. Het grootste gedeelte wordt omgezet in elektriciteit. Door het gebruik van bio-massa neemt het gebruik van fossiele brandstoffen af. Je zou misschien denken dat er door de verbranding van het organische materiaal alsnog veel CO-2 wordt uitgestoten. Er komt inderdaad CO-2 vrij, echter de planten die worden verbrand nemen kooldioxide op uit de lucht en bewaren dit in hun weefsel. Als ze afsterven komt dit weer vrij. Het is een korte cyclus die de hoeveelheid kooldioxidegas in de lucht gelijk houdt. Niet iedereen is het eens met de duurzaamheid van Biomassa, hierover bestaat discussie.

Meer lezen over groene energie en energie besparen

Wil je meer weten over groene energie en over energie besparen? Meer informatie vind je onder andere in de boeken Energie voor groene welvaart en Water en energie besparenEnergie voor groene welvaart gaat met name in op de tegenstrijdige belangen in de energievoorziening. Het boek Groen leven: water en energie besparen is een praktische handleiding als je zelf minder energie en water wil gebruiken. Zo min mogelijk energie gebruiken is namelijk nog altijd het groenst.

Soorten ‘grijze’ energie

Om meer te weten over soorten energie is het ook goed om te weten hoe het zit met energie die niet duurzaam is. De meeste energie die we namelijk gebruiken is niet duurzaam: het zorgt voor vervuiling en wordt gewonnen uit bronnen die op raken. Het gaat in dat geval om fossiele brandstoffen. Dit zijn: aardolie, aardgas en kolen.

mijnbouwEen van de problemen van de fossiele brandstoffen is dat er veel CO-2 vrijkomt bij de verbranding. Dit komt doordat deze CO-2 is opgeslagen in de brandstoffen. De koolstof zit al miljoenen jaren vast in de fossiele brandstoffen en kwam niet vrij doordat het onder lagen aarde terechtkwam. In de periode onder de grond fossiliseerde het materiaal en het was daarmee geen onderdeel meer van de koolstofcyclus. Als het nu toch verbrand wordt, komt de CO-2 alsnog in de lucht terecht. Het tweede probleem met fossiele brandstoffen is dat de vorming ervan traag gaat. Het gaat veel minder snel dan het verbruik in onze huidige samenleving.

In Nederland is aardgas de meest gebruikte brandstof voor opwekking van elektriciteit, voor verwarming en als grondstof voor de petrochemische industrie. Aardgas is minder vervuilend dan olie en kolen, echter de bronnen raken snel op. Aardolie wordt voornamelijk gebruikt voor industrie en transport. Het is bijvoorbeeld belangrijk voor de productie van kunststoffen en als brandstof in auto’s. Bij het gebruik van aardolie komt veel CO-2 vrij. Daarnaast zijn de bronnen niet onuitputtelijk. De derde belangrijke fossiele brandstof is steenkool. Steenkool is voordelig en vooralsnog is er voldoende voorraad. Echter, bij de verbranding komt veel CO-2 vrij.

Duidelijk is dat deze vormen van energie niet duurzaam zijn. Een belangrijke manier om het gebruik hiervan terug te dringen is in eerste plaats minder energieverbruik. Daarnaast kan er gebruik gemaakt worden van duurzame energie. Er is ook nog een tussenweg. Dat is Schoon fossiel. Dit is een techniek waarbij de CO2-uitstoot van fossiele brandstof wordt afgevangen en opgeslagen. Deze opslag vindt plaats in aardlagen meet dan 1.000 meter onder de grond, die van nature afgesloten zijn.

Meer informatie over de soorten energie en energiebronnen vind je op Milieu Centraal.

Duurzame energie opwekken

Wil je weten hoeveel energie we per dag in Nederland opwekken met behulp van wind, zon en biomassa? Kijk dan eens op energieopwek.nl.