Natuurlijke shampoo

martinique-206979_1920Wat is natuurlijke shampoo? Dat is een lastige vraag. In veel shampoos worden namelijk zoveel chemische ingrediënten gebruikt dat ze niet meer geclassificeerd kunnen worden als natuurlijk, hoewel die ingrediënten wel een natuurlijke oorsprong hebben. Er zijn genoeg shampoos die beweren natuurlijk te zijn, omdat zij menen alleen natuurlijke producten te gebruiken. Echter vaak moeten deze producten bewerkt worden voordat ze in de shampoo worden gebruikt. Kokosolie en palmolie zijn natuurproducten, maar er zijn chemische processen nodig om ze tot reinigers te maken. Hoe dit zit lees je in dit artikel over natuurlijke shampoo.

In het kort:

Shampoo in een mengsel van veel ingrediënten. Belangrijke ingrediënten zijn: tensiden (reinigers), verdikkingsmiddel, kleur- en geurstof, conserveringsmiddelen (parabenen), verzorgende producten, zoals siliconen, en stabilisatoren. Aan al deze stoffen kleven voor- en nadelen. Het belangrijkste voordeel is dat je haar gereinigd wordt en je er een fris gevoel van krijgt. Een belangrijk nadeel is dat bepaalde stoffen (sulfaten) nogal agressief zijn en daardoor een irriterende werking kunnen hebben op je huid of zelfs je huid kunnen binnendringen. Daarnaast zouden parabenen volgens sommige studies schadelijk zijn en zijn siliconen slecht voor het milieu en volgens sommigen ook slecht voor je haar. Genoeg reden in ieder geval om eens na te denken over wat je in je haar smeert en wat de alternatieven zijn.

Verderop in dit artikel lees je meer informatie over de stoffen in shampoo. Ben je op zoek naar een natuurlijke shampoo die zo min mogelijk chemische stoffen bevatten die mogelijk schadelijk zijn voor huid en haar, gezondheid en milieu, lees dan een aantal tips.

Natuurlijke shampoo tips

Natuurlijke shampoo is een lastig begrip. Door chemische verwerking van stoffen is bijna geen enkele shampoo natuurlijk te noemen. En wat doen natuurlijke shampoos anders dan de ‘gewone’ shampoos? Meestal maken zij geen gebruik van SLS (een zeer sterke reiniger), siliconen en/of parabenen. Zo kiest Weleda voor een aantal producten bijvoorbeeld voor Coco glucoside in plaats van SLS en in diverse shampoos voor Disodium Cocoamphodiacetate. Dit zijn milde reinigers, die niet in je huid dringen en biologisch afbreekbaar zijn. Ook zijn er shampoos die geen parfum en kleurstoffen toevoegen, zoals het merk Neutral. Om te compenseren wordt in sulfaatvrije shampoos vaak alcohol of zeep gebruikt. Alcohol en zeep hebben ook een uitdrogend effect op huid en haar. Ook dat is dus iets om rekening mee te houden.

Zijn er dan ook sulfaatvrije, zeepvrije, siliconenvrije, parabeenvrij én alcoholvrije shampoos? Deze shampoos zou je als natuurlijke shampoo kunnen classificeren. De volgende merken bevatten in ieder geval geen sulfaten (eventueel m.u.v. Sodium Coco Sulfate), zeep, siliconen, parabenen of alcohol:

      • Dr. Organics
      • Grahams Natural Shampoo
      • Timotei Organic Delight Shampoo

Shampoo: wat zit erin?

Zitten er nu wel of geen chemische stoffen in shampoo en andere verzorgingsproducten? In eerste instantie is het antwoord: ja. Maar, deze stoffen zijn wel goedgekeurd voor het gebruik in cosmetica. Ze voldoen aan regelgeving en worden dus beschouwd als veilig. Om je inzicht te geven in de ingrediënten van shampoo, bij deze een lijstje met de belangrijkste stoffen. Zo kun je zelf een keuze maken welke stoffen jij wel of niet acceptabel vindt.

Oppervlakteactieve stoffen/tensiden/reinigers/sulfaten

Oppervlakteactieve stoffen of tensides verwijderen het vet uit je haar en zorgen ervoor dat de shampoo schuimt. Tensiden bestaan uit een deel dat water aantrekt en een deel dat vet aantrekt. Hierdoor kunnen water en vet (met het vuil) binden en wordt het vet opgelost. Op deze manier wordt je haar schoon. Er zijn veel varianten van de tensiden. De een is agressiever dan de ander. Het is daarom goed te kijken welke tensiden er in een product gebruikt worden.

  • SLS en SLES (Sodium Lauryl Sulfate/Sodium Laureth Sulfate)

SLS en SLES zijn veelgebruikte reinigers en worden voornamelijk gehaald uit kokosolie en/of palmpitolie. SLS en SLES zijn de sterkste reinigers die er zijn. Ze kunnen zelfs de huid binnendringen en verwijderen natuurlijke oliën van je huid. Dit kan leiden tot een droge geïrriteerde huid. Toch worden ze veel gebruikt in verzorgingsproducten. Dit heeft ermee te maken dat ze goedkoop zijn en goed schuimen.

  • SLSa (Sodium Lauryl Sulfoacetate/Sodium Laureth Sulfoacetate)

SLSa is een sterke reiniger. Echter de moleculen zijn groter, waardoor deze niet je huid kunnen binnendringen. Als je een vette huid hebt, kan SLSa helpen, maar het is nog een vrij agressieve stof.

  • Cocoamidopropyl Betaine

Ook Cocoamidopropyl Betaine wordt gemaakt van kokos- of palmolie. Deze reiniger is milder dan de vorige en komt in veel producten voor omdat het de irriterende werking van andere reinigers kan verminderen. Het kan zijn dat je allergisch bent voor deze stof.

  • SCI (Sodium Cocoyl Isethionate)

SCI is een is een milde reiniger en wordt gehaald uit Kokosolie. Deze reiniger ontdoet je huid niet van de natuurlijke vetten en oliën. Het middel is tevens biologisch afbreekbaar.

  • Disodium Cocoamphodiacetate

Deze teside wordt gemaakt van kokosolie en/of palmvet samen met Glycine (gewonnen uit bonen), één van de 20 aminozuren waaruit ons lichaam is opgebouwd. Deze reiniger is mild en daardoor  geschikt voor de gevoelige huid of in producten voor babies. Net als Cocoamidopropyl Betaine zorgt het dat de eventueel irriterende werking van andere reinigers verminderd wordt.

  • Coco glucoside/Decyl glucoside/Lauryl Glucoside

Dit is de mildste reiniger die we kennen en wordt gemaakt van Kokosolie en/of Tarwekiemolie en suikers. De stof irriteert het minst van allemaal en is biologisch afbreekbaar. Doordat het zo mild is, reinigt deze stof ook minder goed. Door de mildheid is het zeer geschikt voor babyproducten en producten voor de gevoelige huid. Deze reinigers zijn Soil association en Ecocert gecertificeerd.

 

Verdikkingsmiddelen
Shampoos worden dikker door een reactie tussen de oppervlakteactieve stof en zout. Ook worden polymeren als verdikkingsmiddel toegevoegd.

 

Conserveermiddelen
Om shampoo goed te kunnen bewaren worden conserveermiddelen toegevoegd. Dit voorkomt dat de shampoo wordt aangetast door bacteriën, schimmel of gist. Veel gebruikte conserveermiddelen zijn parabenen en ureum derivaten. Parabenen zijn regelmatig in het nieuws vanwege de mogelijke schadelijke werking ervan. Volgens sommige studies kunnen deze stoffen zoals methylparabeen, ethylparabeen, propylparabeen, butylparabeen en isobutylparabeen de gezondheid schaden door bij te dragen aan de ontwikkeling van tumoren.

 

Kleurstoffen
Verschillende kleurstoffen worden toegevoegd om de shampoo een aangename kleur te geven.

 

Verzorgende stoffen
Veel shampoos bieden naast reiniging tevens een bepaalde mate van verzorging. Het haar wordt bijvoorbeeld zacht en doorkambaar. De meest verzorgende stoffen in shampoo zijn polymeren. Een voorbeeld hiervan zijn siliconen. Siliconen leggen als het ware een laagje om je haar, waardoor het er glanzend en zacht uitziet. Op het etiket van je shampoo kun je siliconen vinden door te zoeken naar ingrediënten die eindigen op ‘cone’. De meest voorkomende soort zijn: Dimethiconen. Ook over siliconen bestaat discussie of dit juist wel of niet goed is voor je haar. De een meent dat het je haar verstikt door het laagje eromheen en dat het niet goed is voor je hoofdhuid. De ander ziet de voordelen ervan doordat het wrijving voorkomt. Er bestaat in ieder geval een verschil tussen wateroplosbare en niet-wateroplosbare siliconen. De niet in water oplosbare variant vorm een laagje rondom je haar, dat erg lastig weer uitwasbaar is, dit heet Build-up. Vanuit milieu overweging kun je beter geen siliconen gebruiken.

Ook minerale oliën (zoals paraffine en petrolium) worden toegevoegd. Het zorgt ervoor dat er voldoende vocht in je haar blijft. Ook dit kan een afgesloten laagje om je haar leggen.

 

Stabilisatoren en andere hulpstoffen
Stabilisatoren worden toegevoegd om er voor te zorgen dat de shampoo stabiel blijft. Tevens worden vaak nog andere stoffen toegevoegd, zoals een zuur of juist een base om bijvoorbeeld de pH waarde van de shampoo te beïnvloeden. Een verdikker bepaalt hoe dik een shampoo is.

 

Parfum
Om er voor te zorgen dat de shampoo lekker ruikt, wordt parfum toegevoegd.

Heel veel ingrediënten dus, waar je per stuk een mening over kunt hebben. Ga je voor sterke reinigende middelen zoals SLS of kies je voor een milde variant? Kies je voor een shampoo zonder parabenen of zonder siliconen? Genoeg stof tot nadenken. Aan het begin van dit artikel staan een aantal tips voor shampoos die het best te classificeren zijn als natuurlijke shampoo.

 

No poo: je haar wassen met alleen water

Als je echt natuurlijk je haar wil wassen, kun je ook alleen water gebruiken. En dit kan echt!