Het RIVM heeft het rapport ‘Wat ligt er op ons bord? Veilig, gezond en duurzaam eten’ uitgebracht. Het rapport laat zien waar kansen en dilemma’s liggen op het gebied van veiligheid, gezondheid en duurzaamheid als het gaat om eten. Het rapport geeft daarnaast feiten en cijfers over het voedingspatroon van Nederlanders. Het rapport sluit aan bij de wensen van het kabinet om te komen tot een veiliger, gezonder en duurzamer voedselsysteem. Volgens het rapport is een belangrijke rol weggelegd voor de overheid.
Aanleiding onderzoek ‘Wat ligt er op ons bord?’
Hoewel de levensverwachting van Nederlanders gemiddeld stijgt, zijn er nog altijd veel uitdagingen op het gebied van gezondheid en duurzaamheid. De helft van de Nederlanders heeft namelijk overgewicht (een BMI boven de 25) en 9 van de 10 mensen eten nog te weinig groenten en fruit. Daarnaast is nog bijna 30% van het eten van dierlijke oorsprong. De mate van consumptie en het gebruik van dierlijke producten heeft een grote belasting op het milieu. Daarnaast wordt er veel voedsel verspild, jaarlijks is dit circa 47 kg per persoon in Nederland. Aangezien Nederland voorop wil lopen in de internationale ambitie voor een gezond, duurzaam en veilig voedingspatroon is integraal beleid nodig gericht op de drie punten: veiligheid, gezondheid en duurzaamheid.
Kansen volgens het RIVM
In het onderzoek heeft het RIVM feiten en cijfers verzameld en geanalyseerd, wat resulteert in kansen en dilemma’s. Drie belangrijke kansen voor een gezonder en duurzamer voedingspatroon die benoemd worden in het rapport zijn:
- Eet niet te veel
- Eet meer plantaardige en minder dierlijke producten
- Consumeer minder suikerhoudende en alcoholische dranken
Deze aanpassingen leiden tot een vermindering van het aantal chronische ziekten, verkleinen gezondheidsverschillen en zorgen voor een beperking van de milieubelasting door voedselproductie.
Dilemma’s van consumenten en bedrijven
Een belangrijk dilemma dat naar voren komt uit het onderzoek is dat het duurzaam is om bij vleesconsumptie het gehele dier te gebruiken. Dit is echter vaak weer minder gezond, doordat dat leidt tot bewerkte vleesproducten zoals worst. Daarnaast is er het dilemma van de consument. Veel Nederlanders en veel bedrijven vinden gezondheid en duurzaam leven belangrijk, maar in de winkel blijken consumenten voor op de prijs te letten. Bij bedrijven staat winst maken nog vaak centraal.
Samenwerken
Het RIVM meent in het rapport dat een actieve rol van de overheid gewenst is om tot een oplossing te komen in dit spanningsveld. Hierbij kan de overhei samen optrekken met de agrarische sector, bedrijven, burgers en maatschappelijke organisaties. Aan de ene kant draait het om informatievoorziening richting de consument en aan de andere kan om een gezonder en duurzaam aanbod. Dit laatste kan beïnvloed worden door inkooporganisaties voor supermarkten en de detailhandel. Het RIVM ziet kansen in de maatschappij om dit aan te pakken en herkent dit bijvoorbeeld in burgerinitiatieven die werk maken van verantwoord voedsel. Bedrijven en de agrarische sector willen hieraan bijdragen met slimme oplossingen, zodat zij winst kunnen maken. De taak van de overheid os om deze ontwikkelingen te stimuleren en faciliteren.
Wil je zelf bijdragen aan een duurzamere consumptie van voedsel? Lees dan eens de artikelen over vegetariër worden en over Vleesvervangers: voedingsstoffen en voorbeelden. Daarin wordt uitgelegd hoe je stappen kan ondernemen om vegetariër te worden en welke vervangende producten je kunt gebruiken.
